Ofiara mobbingu zaczyna często wierzyć, że nie sprawdza się jako pracownik. Każde zadanie, które wykonuje, powoduje u niej silny stres i lęk przed popełnieniem błędu. Taka sytuacja, w dłuższej perspektywie czasu, zacznie negatywnie wpływać na zdrowie i w konsekwencji doprowadzić może do jego rozstroju. Odejście z pracy nie jest łatwą decyzją, zwłaszcza kiedy ma się liczne zobowiązania finansowe. Każdy musi zatem odpowiedzieć sobie na pytanie, czy jest w stanie dłużej funkcjonować w patologicznym środowisku i czy mobbing odbija się na jego zdrowiu. Od tego w jaki sposób odpowie na te dwa pytania będzie zależało czego będzie mógł się domagać od pracodawcy.

Jeśli, w wyniku stosowania mobbing w miejscu pracy, pracownik wypowiedział umowę o pracę to obecnie może dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie mniejszej niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę (aktualnie 1850 PLN).

Górna granica roszczeń pracownika nie została co prawda określona, trzeba jednak pamiętać, że to na pracowniku ciąży obowiązek wykazania wysokości szkody. Innymi słowy, pracownik musi w pierwszej kolejności wykazać, że wypowiedział umowę o pracę nie dlatego, że chciał, ale dlatego, że w miejscu pracy był stosowany mobbing, który uniemożliwiał mu dalsze wykonywanie umowy. Następnie musi wykazać, że w wyniku rozwiązania umowy o pracę poniósł szkodę majątkową – zazwyczaj będzie to utracony zarobek. Odszkodowanie służy powiem właśnie naprawieniu szkody majątkowej poniesionej przez pracownika. Przykładowo, jeśli pracownik po wypowiedzeniu umowy o pracę w związku ze stosowaniem mobbingu przez kilka miesięcy pozostawać będzie bez pracy albo podejmie pracę gorzej płatną, będzie mógł dochodzić kwoty stanowiącej różnicę między kwotą, którą faktycznie otrzymuje, a kwotą wynagrodzenia jaką otrzymałby gdyby nadal pracował u wcześniejszego pracodawcy.

Zadośćuczynienie jest z kolei formą rekompensaty za szkodę niemajątkową na osobie, co powoduje trudność w ustaleniu jego wysokości. Innymi słowy szkoda w tym przypadku nie dotyczy naruszenia sfery majątkowej pracownika, a jego sfery osobistej - tzw. dobra osobistego (cześć, godność, dobre imię, nietykalność cielesna, zdrowie itp.) Należy pamiętać, że skutecznie domagać się zadośćuczynienia od pracodawcy może tylko ten pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia. Powyższe dość enigmatyczne sformułowanie „rozstrój zdrowia” wskazuje nam, że pracownik musi wykazać przed sądem, że mobbing spowodował u niego problemy ze zdrowiem, które są obiektywnie postrzegalne z medycznego punktu widzenia. W sprawach o zadośćuczynienie od pracodawcy za mobbing konieczne będzie powołanie biegłego, który po przeprowadzeniu badania oceni czy faktycznie doszło do rozstroju zdrowia i czy mógł być on związany z pracą. Należy pamiętać, że świadkowie są w stanie potwierdzić pewne zdarzenia i zachowania, które przesądzą czy w miejscu pracy stosowany był mobbing, nie mogą jednak dokonać rzetelnej oceny jaki wpływ miało to na osobę poddaną mobbingowi. W tym kontekście bardzo często pomocna okazuje się dokumentacja medyczna z okresu zatrudnienia i po zatrudnieniu, która może zostać również poddana interpretacji zarówno przez sąd jak i w przypadkach bardziej skomplikowanych przez biegłego lekarza. Na koniec wypada jeszcze wskazać, że pracownik, który domaga się od pracodawcy zadośćuczynienia nie musi wypowiadać umowy o pracę. Dopuszczalna jest sytuacja kiedy pracownik będący np. na zwolnieniu lekarskim ze względu na stosowany wobec niego mobbing pozywa pracodawcę o zadośćuczynienie. Oprócz zadośćuczynienia można w tym przypadku dochodzić odszkodowania - np. za koszty takie jak konieczność zakupu lekarstw czy wizyt lekarskich.

Z niniejszego postu wynika, że pracownik może domagać się od pracodawcy zarówno odszkodowania jak i zadośćuczynienia. Przy czym i w jednym, i w drugim przypadku musi w pierwszej kolejności wykazać, że był poddany mobbingowi, a następnie w przypadku odszkodowania wykazać, że poniósł szkodę majątkową, a w przypadku zadośćuczynienia, że doszło do rozstroju zdrowia, którego przyczyną był mobbing.

Autor: radca prawny Michał Goliński | kancelaria prawna Poznań | mobbing, dyskryminacja, prawo pracy.

Potrzebujesz wsparcia prawnego? Kliknij tutaj i zapoznaj się z naszą ofertą.