Jak już wskazywaliśmy w poprzednim wpisie, dyskryminacja pracownika może mieć charakter bezpośredni albo pośredni. Niniejszy wpis poświęcony jest pierwszemu i bardziej oczywistemu typowi dyskryminacji pracownika, a więc dyskryminacji bezpośredniej.
Dyskryminacja bezpośrednia oznacza wszelkie działania pracodawcy polegające na niekorzystnym (w porównaniu z innymi pracownikami znajdującymi się w podobnej lub takiej samej sytuacji) traktowaniu pracownika ze względu na przyczyny wskazane w art. 18(3) §1 Kodeksu pracy. Przyczynami takimi są: płeć, wiek, niepełnosprawność, rasa, religia, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkowa, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientacja seksualna, zatrudnienie pracownika na czas określony bądź nieokreślony oraz zatrudnienie w pełnym bądź niepełnym wymiarze czasu pracy.
Do dyskryminacji bezpośredniej dochodzi przy tym nie tylko wtedy gdy pracownik został potraktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy, ale również wtedy, gdy ze względu na dyksryminujące uregulowania obowiązujące u pracodawcy mógł zostać potraktowany w taki niekorzystny sposób.
Do dyskryminacji dojść może więc nie tylko wtedy gdy pracownik faktycznie ucierpiał już ze względu na dyskryminujące uregulowania/zasady traktowania pracowników, ale również wtedy gdy pracodawca wprowadził dyskryminujący niektórych pracowników regulamin pracy czy wynagradzania. Przykładami takich dyksryminujących regulacji byłby np. zapis regulaminu wynagradzania odmawiający prawa do premii pracownikom niepełnosprawnym lub zapis regulaminu pracy mówiący, że do pracy w niedziele delegowani będą pracownicy, którzy nie są zdeklarowanymi katolikami.
Znacznie częstsze są jednak przykłady dyskryminacji indywidualnej, powodowanej niechęcią pracodawcy do danej osoby bądź danej grupy osób. Do dyskryminacji takiej dochodzi najczęściej przy okazji redukcji zatrudnienia, awansowania pracowników, przyznawania podwyżek czy premii. Przykładowo, pracodawca, który przejawia niechęć w stosunku do kobiet decyduje, że nowym kierownikiem działu zostanie mężczyzna, podczas gdy na równorzędnym stanowisku co awansowany pracownik zatrudniona była lepiej wykształcona i posiadająca dłuższy staż pracy kobieta. Do dyskryminacji dochodzi jednak oczywiście nie tylko ze względu na płeć, ale także ze względu na wyznanie, orientację seksualną, czy po prostu indywidualną niechęć do danego pracownika.
Dyskryminacja bezpośrednia jest co do zasady łatwiejsza do wykazania i surowiej traktowana niż dyskryminacja pośrednia, której istota przybliżona zostanie w kolejnym wpisie.
Potrzebujesz wsparcia prawnego? Kliknij tutaj i zapoznaj się z naszą ofertą.
